İthalat nedir? İthalat, bir eşyanın serbest dolaşıma girişidir. Ancak ithalata konu olan malın serbest dolaşıma girebilmesi için, ithalat işleminin yürürlükteki gümrük mevzuatına uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi ve fiili ithalat işleminin tamamlanması şarttır. Bu arada ihracatta olduğu gibi, yine yürürlükteki kambiyo mevzuatına göre, serbest dolaşıma giren eşyayla ilgili dövizin de, bedelsiz ithalat hariç, ithalat bedelinin ihracatçı ülkeye transfer edilmesi gerekmektedir. O halde ithalat; bir malın veya ekonomik değerin yürürlükteki gümrük mevzuatı ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde fiili ithalatının yapılması ve bedelsiz ithalat hariç, ithalat tutarının Kambiyo mevzuatı çerçevesinde ihracatçı ülkeye transfer edilmesidir.

İthalat Nedir?

Yukarıdaki tanım çerçevesinde fiili ithalat işlemi ile ithal tarihi kavramlarını açıklamak gerekir. Yurtdışından gelen eşyanın ithalinde bir sorun yoksa, gümrükleme süreci içerisinde gümrük idaresince ilgili vergiler tahakkuk ettirilir. Vergilerin tahakkuk ettirildiği bu anda, fiili ithalat gerçekleşmiş olmaktadır. Ancak vergilerin ithalatçı işletme tarafından yatırılması halinde, gelen eşyanın serbest dolaşıma girmesinde bir sakınca yoktur. Vergilerin yatırılmasından sonra, ilgili gümrük idaresi faturanın arka yüzüne bir tarih ve tutar yazar. Bu noktada gümrük idaresinin fatura üzerine yazdığı tarih fiili ithal tarihi ve tutar da fiili ithal tutarı olarak isimlendirilir. Yapılan tüm işlemlerin tamamına da, fiili ithal işlemi denmektedir.

Fiili ithal işlemi özellikle Mahrecine İade Rejimi açısından önemlidir. Çünkü gelen eşyanın vergileri tahakkuk ettirilip, yatırıldıktan sonra, bu eşyanın geldiği ülkeye tekrar gönderilmesi mümkün değildir. Mahrecine İadenin(gelen eşyanın ihracatçı ülkeye veya üçüncü bir ülkeye gönderilmesi) yapılabilmesi için, öncelikle gümrükleme sürecindeki vergilerin tahakkuk etmemiş olması şarttır.

Gümrük vergileri tahakkuk ettikten sonra gelen eşyanın mutlaka ihracatçı ülkeye veya üçüncü bir ülkeye gönderilmesi gerekiyorsa, bu durumda İthal Edilmiş Malların İhracı şeklide, özellikle ihracatın gerçekleştirilmesi gerekir. Kitabın birinci bölümünde açıklandığı gibi İthal Edilmiş Malların İhracında hiçbir vergi iadesinin alınması ve ihracatın teşvik ve geliştirilmesi araçlarından faydalanılması mümkün değildir.¹

Türkiye Dış Ticaretinde İthalat Nedir?

• İthalatı serbest olan bir malın ithalat mevzuatına ve gümrük mevzuatına uygun olarak ithalatının yapılması,
• İthalat bedelinin ise kambiyo mevzuatına göre transfer edilmesi işlemine denir.
• İthalat bedeli mutlaka bankalar kanalıyla yurt dışına transfer edilmesidir. Yapılan peşin transferlerin ithalat taahhütleri(yapılan transfer karşılığında ithalatın yapılması) bankalar tarafından takip edilmez. Yani bir bankadan proforma ile yurt dışına gönderilen mal bedeli karşılığında ithalatın yapılıp yapılmadığı bankalarca kapama belgeleri(gümrük beyannamesi gibi) istenerek takip yapılmamaktadır. İthalatta elden yapılan ödemeler gümrük ve kambiyo açısından geçerli sayılmamakta, sadece banka sistemiyle yapılan transferler ödeme olarak kabul edilmektedir. Mal mukabili ödeme şekli ile ithalat yapan bir firma mal bedelini ödeme konusunda kambiyo açısından bir zorunluluğu yoktur ancak mal mukabili ithalatta transfer yapılmak istenirse gümrük beyannamesi( tarih ve numarası) yurt içindeki banka tarafından talep edilir ve transfer gerçekleşir.²

Kaynak:

¹Dış Ticaret İşlemler ve Uygulamalar, M. Canıtez ve Ç. Ünüsan, İthalat Nedir?, Sy. 158-159

²Uygulamalı Uluslararası Ticaret İşlemleri, M Melemen, İthalat, Sy. 479

Görüş ve önerileriz için yorum yaparak bizlere ulaşabilirsiniz.